Przyrządy z czasów średniowiecza

Jestem ze wsi. Nie wiadomo czemu mówią na to trójmiasto, a przecież powinno być trójwieś - mój Cewków to na pewno nie miasto, e e.
Mam traktor, dużo pola, a na nim plantacja tytoniu (nie na użytek własny). Ogólnie mam sporo sprzętu potrzebnego do życia rolnikowi oraz porządnej gospodyni. Tak się składa że duża jego część pochodzi z czasów średniowiecza (czyt. "wtedy została wynaleziona", a nie "jest taka stara"). Przedstawię Wam kilka z nich.

Cep - narzędzia rolnicze do ręcznego młócenia zboża. Znana jest również odmiana cepa używana jako broń – cep bojowy. Cep zbudowany jest z dwóch kijów, długiego zwanego dzierżakiem i krótkiego, zwykle dębowego, bijaka. Cieńsze końce dzierżaka i bijaka połączone były rzemieniem, wysuszoną skórą z węgorza lub metalowym przegubem nazywanym ósemką, gązwą lub gackiem, a na Zamojszczyźnie kapicą. W czasach współczesnych młócenie cepem zostało wyparte przez omłot mechaniczny w młocarniach. Jeden z typów młocarni zwany jest cepówką, gdzie elementem bębna młócącego jest metalowa listwa zwana cepem. Bęben młócący zwykle posiada od 6 do 10 cepów.
Specjalnie dla was zrobiłam zdjęcie moim cepom.


Maselnica (masielnica, maśniczka, maślniczka) – urządzenie do ręcznego wytwarzania masła. Do dolnej części maselnicy wlewano śmietanę, zbieraną specjalnie w tym celu z odstałego, ale słodkiego mleka. Następnie do konwi wkładano bijak, na który nakładano i wciskano w konew nadstawkę, w końcu zamykano jaszczykiem. Robienie masła polegało na unoszeniu i opuszczaniu tłuczka, aż do dna maselnicy, czyli mieszaniu śmietany, w wyniku czego dochodziło do łączenia się kulek tłuszczu i w efekcie wytworzenia grudek masła. Zbieranie się na jaszczyku drobnych grudek było sygnałem, że należy zmienić rodzaj ruchów bijakiem na krótsze. Nie mógł on teraz mieszać maślanki, bo doprowadzało to do rozbijania utworzonych już grudek masła, lecz powinien ograniczyć się tylko do uderzania w powierzchnię płynu, by w ten sposób zbijać drobne grudki w większe bryły. Końcowym etapem tworzenia masła było wybieranie bryłek przy pomocy drewnianej łyżki i łączenie ich w całość. Bryłę tę należało jeszcze przez pewien czas wyrobić – zanurzoną w zimnej wodzie ugniatać łyżką w celu wyciśnięcia resztek maślanki uwięzionej w maśle – i ostatecznie uformować osełkę.


Pług - narzędzie uprawowe do wykonywania orki. Pług składa się z jednego lub kilku korpusów płużnych. Każdy korpus płużny posiada lemiesz, który odcina pas roli (skibę) od calizny, odkładnicę, odwracającą i wrzucającą odciętą skibę w bruzdę wykonaną przez poprzedni korpus płużny.

Średniowieczny pług

Pług współczesny


Żuraw studzienny – rodzaj dźwignicy, umożliwiającej wydobywanie wody ze studni. To drewniany czerpak wody, w późniejszym okresie zastąpiony kołowrotem.



Brona - narzędzie uprawowe do spulchniania i rozdrabniania roli(bronowania). Stosowane najczęściej po orce do rozdrabniania roli, lub po zasiewie, w celu przykrycia materiału siewnego cienką warstwą rozdrobnionej gleby. Stosowane jest także do usuwania kłączy i rozłogów chwastów, jako jedna z metod zwalczania chwastów. Napędzane (ciągnięte) przy pomocy ciągnika lub konia.